پیوند آیه ها و آرایه ها در مرصاد العباد

author

  • حسن حیدری دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک
Abstract:

مرصاد العباد یکی از آثار با شکوه نثر فارسی در قرن هفتم است. دوره ای که ادب فارسی از حیث تأثیر پذیری از قرآن و حدیث و ادب عربی در اوج است. نویسنده کتاب، توانسته است با استفاده هنرمندانه از آیات قرآن و احادیث نبوی و بر اساس سه مرحله شریعت ، طریقت و حقیقت، مسیر سیر و سلوک عرفانی را ترسیم کند . در این مقاله تأثیر کلام وحی بر مرصاد العباد بررسی شده است . این جستار نشان می دهد که نجم الدین رازی ضمن حفظ سنت مشایخ تصوف در استفاده از قرآن و حدیث ، در به کار گیری آیات وحی در ساختار تألیفی مرصاد العباد ودر محتوای آن نوآوری داشته است . حوزه استفاده او از کلمات و متن آیات از یک واژه تا یک بند است . در قسمت برون متنی یا ساختار تألیفی ، نویسنده در نحوه انتخاب نام فصل ها و باب ها و نامگذاری آنها از کلمات آیات و متن آیات بهره برده است . هم چنین در قسمت درون متنی و محتوا، نجم رازی با مقاصد مختلفی مانند استناد ،استشهاد ، تأویل و تفسیر، هم از متن آیات و هم از ترجمه آنها استفاده کرده و دست به ترکیب سازی و تصویر سازی زده و انواع آرایه های  بلاغی را آفریده است . این ترکیب ها و تصویر ها بیشتر از نوع اضافه تشبیهی است که یک رکن آن کلمه قرآنی یا ترجمه آن است .  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیوند سیاست با عرفان در مرصاد العباد نجم رازی

This study investigates Mersād al-‘Ebād and its contents on the policies of the rulers. Chapter five of this book on “various groups and their policies” deals with policies of different monarch and ministers of the time. It discusses issues such as the legitimacy of the monarchs, the position of kingdom in mysticism, special and ordinary kingdoms, and the superiority of monarchs over prophecy p...

full text

ساختار حکومت، ویژگی ها و کارکردهایش در مرصاد العباد

نجم الدّین رازی عارفی است که در ظاهر با عالم سیاست بیگانه است. امّا علاقه مندی اش به انسان و سر نوشت و سعادت و شقاوت او که با شیوۀ ادارۀ کشور مرتبط است ، وی را به طرح مسائل سیاسی وا می دارد. در این مقاله خواهیم دید که او با تکیه بر طرح وارۀ ذهنی اش که بر بنیاد باورهای عرفانی و دینی او استوار است ، اوّلاً بر ضرورت حکومت تأکید می ورزد و ثانیاً دولت و دین را چونان دو روی یک برگ می داند و معیارهای ارزیا...

full text

حکمت خسروانی در مرصاد العباد

تصوف اسلامی در ایران در حالی که از آموزه‌ها و دستورات اسلام ریشه گرفته بود در زمین فرهنگی ایران رشد کرد و تحت نفوذ اندیشه‌های ایرانی قرار گرفت. این اندیشه‌ها نظریه‌ها، شیوه‌های سلوک، آداب و رسوم صوفیان گرایش‌های مختلف را تحت تأثیر قرار داد و سبب پیدایش دیدگاه‌های گوناگون عرفانی شد. شهاب‌الدین سهروردی در حکمةالاشراق سیر حکمت و فلسفه را در ایران باستان تا زمان خود توضیح می‌دهد و عارفانی مانند: با...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 4

pages  113- 133

publication date 2015-06-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023